शीत भण्डारगृह (कोल्ड स्टोरेज) स्थापनाको लागि गरिब किसालाई दिने अनुदान गैह्र कानुनी रुपमा सत्तारुढ दलका एक सासंदले पाउने भएका छन् । किसानलाई दिने ११ करोड रुपैयाँ अनुदानका लागि प्रतिस्पार्धमा रहेका ३० कृषक समूहहरुलाई पाखा लगाउँदै व्यवसायिक पृष्ठभूमिका सांसद बद्री मैनाली छनोट भएका छन् ।

गरिब जनताको जीवनस्तर उकास्न प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण परियोजनाद्वारा सञ्चालित अनुदानका कार्यक्रम पद र पुहुँचको दुरुपयोग गर्दै धनाड्य सांसद मैनालीलाई पारिएको हो । किसानको लागी राज्यद्वारा दिईने अनुदान स्वार्थ सिद्ध गर्न सांसद मैनालीले पदीय हैसियत दुरुपयोग गरी परियोजनाका कर्मचारीलार्ई प्रभावमा पार्दै आफ्नो कम्पनीलार्ई पार्न सफल भएका हुन् ।

व्यावसायिक कृषिजन्य उद्योग स्थापना गरी मुलुकलाई कृषिमा आत्मनिर्भर बनाउने उद्देश्यले कृषकलाई अनुदान दिईने भनिएपनि ‘शीत भण्डारगृह स्थापना कार्यक्रम कार्यान्वयन कायविधि’को धज्जी उडाउँदै मापदण्ड विपरित रहेको मैनालीको कम्पनी छनौटमा पारिएको हो ।

कृषि विकास, भूमि व्यवस्था तथा सहकारी मन्त्रालय अन्तर्गतको सो परियोजनाद्वारा आह्वान भएको विज्ञापन अनुसार (कोल्ड स्टोरेज) स्थापना गर्न कम्पनीमा दर्ता गर्दै नेकपाका सांसद मैनालीसहित ३१ वटा कम्पनी प्रतिस्पार्धमा थिए । तर कृषकहरुको हित हुने गरी प्रदान गर्न छनोट गर्नुपर्नेमा परियोजनाले गोरखापत्र दैनिकमा बोलपत्र आह्वान सूचना प्रकाशन हुनुपूर्व नै ३० प्रतिशत काम सकेको मैनालीको कम्पनीलाई छनौट गरेको हो ।

परियोजनाले गोरखापत्र दैनिकमा सूचना प्रकाशित गर्दै नुवाकोट प्रतिनिधी सभा क्षेत्र नंबर १(ख)का सांसद बद्रि मैनालीको कम्पनीलाई अनुदान दिन छनौट गरेको उल्लेख गरेको छ । १३ वटा जिल्लाको लागि प्रति जिल्ला एक–एक कोल्ड स्टोरेज स्थापनाको लागि पाउँने अनुदानमा नुवाकोटको लागि पहिलो नम्बरमा मैनालीको कम्पनीलाई अनुदान दिईएको उललेख छ । अहिले नुवाकोट र बाँके गरी २ जिल्लामा मात्र अनुदानको लागी कम्पनी छनौट भएको उल्लेख छ । एक नंवरमा ‘नुवाकोट शित भण्डार प्रा.लि., विदुर नगरपालिका ४ नुवाकोट’ उल्लेख छ ।

परियोजनाले गोरखापत्र दैनिकमा प्रकाशित सूचनामा छानिएका प्रस्तावकहरुले प्रस्तावका साथ पेश गरेको सक्कल कागजातसहित २ साताभित्र रकम सम्झौताको लागि परियोजना कार्यालयमा उपस्थित हुन समेत आग्रह गरेको छ । सूचनामा भनिएको छ, ‘सफल प्रस्तावकले प्रस्ताव साथ पेश गरेका सक्कल कागजातसहित सूचना प्रकाशित भएको मितिले ८ औं दिनदेखि १५ औं दिनसम्म वार्ताको लागि उपस्थित हुन अनुरोध भएको मितिले ८ औं दिन देखि १५ औं दिनसम्म वार्ताको लागि उपस्थित हुन अनुरोध छ ।’

मापदण्ड नपुग्ने जग्ग्गामा कोल्ड स्टोरेज

किसानहरुको समूहको कम्पनीले पाउनुपर्ने अनुदानमा छनोटमा परेका धनाड्य सांसद मैनालीले कोल्ड स्टोरेज बनाउन लागेको जग्गा मापदण्ड विपरितसमेत छ । कोल्ड स्टोरेज स्थापना कार्यक्रम कार्यान्वयन कार्यविधि, २०७४ को अनुसुची १ को प्रकरण ३ मा उल्लेखित न्यूनतम ६५०० वर्ग मिटर अर्थात १ विगाहा जग्गा हुनुपर्ने भनी उल्लेख भएको छ । तर मैनालीको प्रस्तावित जग्गाको विचबाट मध्य पहाडी लोकमार्गको सडक छ । जग्गाको बीच भागबाट २५ मिटर अधिग्रहण गर्दा र तल तादीखोला क्रसरमा जाने मोटरबाटो पनि त्यही जग्गाभित्र पर्ने भएकोले बाँकी हुने क्षेत्रफल उक्त तोकिएको (१ विगाहा अर्थात ६५ सय बर्ग मिटर) क्षेत्रफल पुग्दैन । सांसद मैनालीले पदीय दुरुपयोग गर्दै, राज्यका अरु निकायलाई प्रभाबमा परी त्यहाँ शीत भण्डारगृह स्थापना गरे पनि राष्ट्रिय प्राथमिकता प्राप्त आयोजना मध्य पहाडी लोकमार्ग समेत प्रभावित पर्ने देखिन्छ ।

स्थाननै जोखमपुर्ण

भौगोलिक रुपमा ‘कोल्ड स्टोरेज’का लागि जोखिमपूर्ण रहेको सो स्थानमा प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकण परियोजनाका लागि प्रस्ताव छनौटको आवश्यक मापदण्ड नै पुग्दैन । त्यसैबाट मैनालीलले परियोजनाका कर्मचारीलाई मोटो रकम दिएर परियोजना छनौटमा परेको पुष्टि हुन्छ । मैनालीको नुवाकोट शीत भण्डार कम्पनीको जग्गा धनी प्रमाण पुर्जामा खेत सिम उल्लेख गरिएको छ । साथै प्रस्तावित परियोजना भतेरी गाउँको मानिसले पीउने पानीको मुहान कुवा रहेकै जग्गा हो । शित भण्डार, अन्न भण्डारण गृह भएकाले अन्न तथा बीउ बिजन धेरै राखिन्छ । निर्माणपछि मापदण्डअनुसार ६ हजार टन लोड धान्नुपर्ने हुन्छ । तर, निर्माणाधीन स्थल सीम क्षेत्र भएकाले त्यति ठूलो लोड क्षमता धान्न नसक्ने विज्ञहरु बताउँछन् । तर, सासंद मैनालीले गलत कागजात पेश गरी पदीय हैैसियतको दुरुपयोग गर्दै विभिन्न निकायका कर्मचारीलाई प्रलोभनामा पारी आफु अनुदानमा छनोट भएको स्रोतको दावी छ ।

प्रकाशित समय : ०२:३८ बजे