चालू आर्थिक वर्षको नाफाबाट लाभांश दिन नपाउने बैंकको सूचीमा हिमालयन बैंक र माछापुच्छ्रे बैंक पनि थपिने जोखिम बढेको छ ।

यसअघि कुमारी, प्रभु र एनआईसी एशिया बैंकले आव ०८०र८१ को मुनाफाबाट लाभांश दिन नपाउने पक्का पाइसकेको छ । यो सूचीमा हिमालयन र माछापुच्छ्रे पनि जोडिन लागेका हुन् ।

चालु आवको चैत मसान्तसम्म यी बैंकको प्राथमिक पुँजी अनुपात सीसीएआर ९ प्रतिशतभन्दा कम छ । आर्थिक वर्ष सकिँदासम्म पनि ९ प्रतिशत कटाउन नसकेको स्थितिमा बाँकी २ बैंक पनि लाभांश बाँड्न नसक्ने स्थितिमा पुग्ने भएका हुन् ।

कमन इक्विटी अनुपात ९४.५ प्रतिशत०, अतिरिक्त पुँजी ९१.५ प्रतिशत० र पुँजी संरक्षण बफर ९२.५ प्रतिशतको योग प्राथमिक पुँजी अनुपात कुल ८.५ प्रतिशत हो । यी अनुपात जोखिम भारित सम्पत्तिको योगका आधारमा गणना गरिन्छ । नेपाल राष्ट्र बैंकले यसै आवको अन्त्यसम्म ०.५ प्रतिशत काउन्टरसाइक्लिकल बफर कायम गर्नुपर्ने व्यवस्थासँगै वाणिज्य बैंकहरुले प्राथमिक पुँजी अनुपात ९ प्रतिशत पुर्‍याउनुपर्छ ।

नेपाल राष्ट्र बैंकले गत असार १८ गते एक परिपत्रमार्फत् एकीकृत निर्देशिका संशोधन गर्दै चालु आवको अन्त्यसम्म ०.५ प्रतिशत काउन्टरसाइक्लिकल बफर कायम गर्न निर्देशन दिएको थियो ।

प्राथमिक पुँजी अनुपात नपुगेका बैंकलाई कारबाही गर्न पाउने कानुनी व्यवस्था छैन । तर, पुँजी संरक्षण बफर ९२.५ प्रतिशत० कायम नगरेका बैंकले लाभांश बाँड्न नपाउने क्यापिटल एडुक्वेसी फ्रेमवर्ककको व्यवस्थालाई टेकेर लाभांश रोकिँदै आएको छ । केन्द्रीय बैंकले कमन इक्विटी पुगेको तर पुँजी संरक्षण बफर नपुगेको मानेर विगतमा एनआईसी एशिया बैंकलाई लाभांश बाँड्न रोकेको थियो ।

केन्द्रिय बैेंकको व्यवस्थाअनुसार बैंकहरुले दैनिक आधारमा तोकेको प्राथमिक पुँजी कायम गरी व्यवसाय विस्तार गर्न सक्छन् । एक दिन पनि यो अनुपात कायम नभएको स्थितिमा बैंकहरु राष्ट्र बैंकको कारबाहीमा पर्ने गरेका छन् । उनीहरुले अर्को आवमा लाभांश बाँड्न पाउँदैनन् ।

कुमारी, प्रभु र एनआईसी एशिया बैंकको प्राथमिक पुँजी नपुगेका कारण अर्को वर्ष लाभांश दिन नपाउने तय पुस मसान्तमै भइसकेको थियो । जुन सूचीमा हिमालयन र माछापुच्छ्रे पनि पर्ने जोखिम छ ।

कुमारी बैंकले गत असोजमै आवश्यकताअनुसार प्राथमिक पुँजी अनुपात कायम गरेको थिएन । असोजको बासेल डिस्क्लोजरअनुसार ८.२१ प्रतिशत रहेको बैंकको प्राथमिक पुँजी अनुपात पुसमा ८.०३ प्रतिशत पुगेको थियो । पुसमा कुमारीसँगै प्रभु र एनआईसी एशिया थपिए । उनीहरुको यस्तो अनुपात क्रमशः ८.१२ प्रतिशत र ८.०४ प्रतिशत छन् ।

वाणिज्य बैंकहरुको चैत मसान्तको तथ्यांकअनुसार सबैभन्दा कम प्राथमिक पुँजीअनुपात कुमारीको ८.०३ प्रतिशत छ । यस्तै एनआईसी एशियाको ८।२५, माछापुच्छ्रेको ८.८०, प्रभुको ८।८५ र हिमालयनको ८.८६ प्रतिशत छ ।

यो सूचीमा नबिल, सिटिजन्स र सिद्धार्थ बैंक सामान्य अगाडि छन् । व्यवसाय विस्तार गरी यस्तो अनुपात ९ प्रतिशतभन्दा कम भएको अवस्थामा यी बैंकले पनि लाभांश बाँड्न पाउने छैनन् । प्राथमिक पुँजी अनुपात नबिल बैंकको ९.१ प्रतिशत, सिटिजन्सको ९.१५ र सिद्धार्थको ९.२३ प्रतिशत छन् । ९.५ प्रतिशतभन्दा कम प्राथमिक पुँजी रहेका बैंकहरु कृषि विकास ९९.३२ प्रतिशत० र लक्ष्मी सनराइज बैंक ९९.४८ प्रतिशत० हुन् । यी बैंक पनि उत्तिकै जोखिममा छन् । अर्थात् नबिल, सिटिजन्स, सिद्धार्थ, कृषि विकास र लक्ष्मी सनराइज बैंकहरुले पुँजी वृद्धि नगरी वा प्रवाह गरेको कर्जा रिकभरी नगरी थप कर्जा प्रवाह गरेको स्थितिमा लाभांश बाँड्न सक्नेछैनन् । निष्क्रिय कर्जालाई सक्रिय बनाएर प्राथमिक पुँजी अनुपात बढाउने उपाय भने केन्द्रीय बैंकले बन्द गरिसकेको छ ।

माछापुच्छ्रे र हिमालयन बैंकले भने दिएको कर्जा नै फिर्ता नल्याएसम्म वा पुँजी नबढाएसम्म वा जोखिम भारित सम्पत्ति नघटाएसम्म लाभांश दिन नपाउने बैंकको सूचीमा पर्ने पक्का छ ।

यस्तै एनएमबि, सानिमा, ग्लोबल आईएमई र नेपाल एसबीआईको प्राथमिक पुँजी अनुपात १० प्रतिशतभन्दा कम छन् भने नेपाल इन्भेस्टमेन्ट मेगा, नेपाल बैंक, एभरेस्ट र प्राइम कमर्सियल बैंकको ११ प्रतिशतभन्दा कम तथा स्ट्यान्डर्ड चार्टर्ड बैंकको सबैभन्दा बढी १३.९६ प्रतिशत रहेको छ ।

प्रकाशित समय : १३:२६ बजे